LASTEN OPPIMISVAIKEUKSIIN LIITTYVÄ KAKSIKIELINEN OPAS MAAHANMUUTTAJALASTEN VANHEMMILLE

Abstract

TIIVISTELMÄ

Buyukay, Murat. Lasten oppimisvaikeuksiin liittyvä kaksikielinen opas maa-hanmuuttajalasten vanhemmille. Diakonia-ammattikorkeakoulu, syksy 2015. 52 s., 2 liite. Diakonia-ammattikorkeakoulu, Asioimistulkkauksen koulutusohjelma, tulkki (AMK).

Tämän opinnäytetyön tavoitteena oli valmistaa lasten oppimisvaikeuksiin liittyvä opas, joka on tarkoitettu maahanmuuttajalasten vanhemmille. Oppaan tarkoitus on antaa vanhemmille riittävästi tietoa oppimisvaikeuksista ja näin vähentää vanhempien ennakkoluuloja. Samalla pyritään myös estämään kielteisen asenteen synty oppimisvaikeuksien selvitysprosessin aloittamista sekä prosessin jälkeen annettavia tukimuotoja kohtaan. Opas laadittiin sekä suomen että turkin kielellä.

Oppaan laatimiseen oli tarvetta, koska Suomesta ei löydy maahanmuuttaja vanhemmille tarkoitettuja oppaita. Niilo Mäki instituutin nettisivulta löytyy kielen erityisoppimisvaikeuksiin ja matematiikan oppimisvaikeuksiin liittyviä oppaita suomalaisille vanhemmille. Oppaat ovat laajoja ja kielellisesti vaikeita erityisesti maahanmuuttajavanhemmille. Opinnäytetyönä tuotetusta oppaasta voi olla hyötyä sekä vanhemmille että koulun henkilökunnalle kuten luokan opettajille ja koulupsykologille.

Opinnäytetyössäni ovat olleet työelämätahoina mukana Vantaan Länsimäen ja Helsingin Pelimannin koulu, joista työhön on saatu tilastotietoja työn alku- ja tarvekartoituksen sekä työelämän ohjaaja Lauri Janhusen Pelimannin kolusta.

Opinnäytetyössäni on neljä osaa. Ensimmäinen osa käsittelee maahanmuuttajia ja maahanmuuttajalapsia, toinen oppimisvaikeuksia ja kolmas osa oppimisvaikeuksiin annettavia tukimuotoja koulussa. Viimeisessä osassa käsitellään työn liitteenä olevan oppaan valmistamisprosessia.

Opinnäytetyön tuoteosa, joka sisältää oppaan laatimisen, on produktio eli opas vanhemmille. Oppaan rungon valmistamisessa hyödynsin Niilo Mäki instituutissa valmistettuja oppaita. Myös hyödynsin internetistä löytämäni turkinkielisen artikkelia.

Asiasanat: maahanmuuttaja, maahanmuuttajalapsi, oppimisvaikeudet, tukimuodot, yleinen tuki, tehostettu tuki, erityinen tuki, opas

ABSTRACT

Buyukay, Murat. Immigrant Children with Learning Difficulties – A Bilingual Guide for Parents. Diaconia University of Applied Sciences. 52 p., 2 appendix. Language: Finnish. Helsinki, autumn 2015. Diaconia University of Applied Sciences. Degree Programme in Community Interpreting. Degree title: Inter-preter.

The purpose of this study was to prepare a guide for the parents of immigrant comprehensive school pupils who have learning difficulties. In this thesis, the main aim of this guide was to provide sufficient information about learning difficulties, thus decreasing immigrant parents’ prejudice and preventing their negative attitude towards diagnostic testing.

It was necessary to prepare this guide since such guide intended for the immigrants does not exist at the moment. The webpage of Niilo Mäki Institute provides such guides about the children’s learning difficulties and the intervention related to reading, writing or mathematical abilities for Finnish parents. These guides are quite extensive and detailed but hard to be understood by non-Finnish parents. The guide that can be prepared might be beneficial for both parents and the employees of the schools, e.g. teachers and school psychologists.

This study was conducted in cooperation with Länsimäki School (Vantaa) and Pelimanni School (Helsinki). Thus, the necessary statistics of the immigrant pupils in this thesis was obtained from Länsimäki School.

This study has four main sections. First section is about foreign parents and their children. Second section is about learning difficulties. The third section is about the support that will be provided for children and the fourth section is about the process of the preparation of the guide.

Keywords: Immigrants, immigrant children, learning difficulties, interventing support, general support, extensive support, special support, guide

ÖZET

Büyükay Murat. Finlandiya’daki göçmen çocuklarının öğrenme zorlukları ile ilgili ebeveynlere yönelik iki dilde hazırlanmış kılavuz kitapçık. Güz donemi 2015. 52 sayfa., 2 ekler. Diakonia Uygulamali Bilimler Üniversitesi, Toplum Çevirmenliği Programı, Tercüman.

Bu bitirme tezinde esas hedef öğrenme zorluğu çeken çocukların ebeveynlerine yönelik öğrenme zorlukları ile ilgili bilgi veren bir kitapçık hazırlamaktı. Kitapçığın amacı, anne ve babalara bu konuda detaylı bilgiler vererek onların bu konudaki ön yargılarını birazcık olsun azaltmaktır. Kitapçık aynı zamanda, öğrenim bozukluğunun sebeplerinin açığa çıkartılması için yapılmak istenen araştırmalara ve bunun sonunda çocuk için önerilen desteklere karşı olan ebeveynlerin olumsuz tavırlarını azaltmayı hedeflemektedir

Bu kitapçığı hazırlamaya ihtiyaç vardı çünkü henüz yabancı çocukların aileleri için herhangi bir kitapçık (kılavuz) hazırlanmamıştı. Niilo Mäki enstitüsünün internet sayfasında Finli aileler için hazırlanmış olan bazı kılavuzlar mevcuttur, bunlarda dilsel, matematiksel öğrenim zorluğu çeken çocuklar için düzenlenmiştir. Bu kılavuzlar çok detaylı olup, içerik ve dil olarak yabancı aileler için pek uygun değildir. Bu kılavuzdan hem ebeveynler hem de sınıf öğretmenleri ve okul psikologları gibi okul çalışanlarda faydalanabilirler.

Bu çalışmada, Vanta belediyesinin Länsimäki okulu ve Helsinki belediyesinin Pelimanni okulu ile işbirliğinde bulunulmuş ve Vantaan Länsimäki okulu’nun göçmen öğrencileri ile ilgili istatistiki bilgilerine çalışmanın göçmenlerle ilgili bölümünde yer verilmiştir.

Bitirme tezi dört ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Finlandiya’daki yabancılar ve çocukları hakkında genel ve istatistiki bilgiler verilmiştir. İkinci bolümde öğrenim zorlukları ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise öğrenim zorluğu çeken çocuklara sunulan destekler hakkında bilgi verilmiştir. Son bölümde ise bu kılavuzun hazırlanması safhası hakkında açıklamalar yapılmıştır.

Tezin son kısmı kılavuzun hazırlanması, yani ürünün hazır hale getirilmesidir. Kılavuzu yaparken Niilo Mäki Enstitüsünün internet sayfasındaki kılavuzlarının iskeleti göz önüne almıştır. Ayrıca bulmuş olduğum bir Türkçe kaynaktan da faydalanılarak Türk ailelere yönelik basitleştirilmiş ve daha özet hale getirilmiş bir kılavuz yapılmıştır.

Anahtar sözcükler: Göçmenler, Göçmen çocukları, öğrenme zorlukları, destek yöntemleri, genel destek, güçlendirilmiş destek, özel destek, kılavuz.